Bezienswaardigheden

De Pink Ribbon Dam tot Dam Wandeltocht doet langs de route enkele bijzondere bezienswaardigheden aan.

Bezienswaardigheden

De Pink Ribbon Dam tot Dam Wandeltocht doet langs de route enkele bijzondere bezienswaardigheden aan.

De Jordaan (20 km)

De Amsterdamse wijk de Jordaan dateert uit de 17e eeuw. Tijdens de bouw heeft men het patroon van de oude poldersloten gevolgd. Daardoor staan de straten vaak schuin op elkaar en op de grachten. De Jordaan is met zijn kleine huisjes van oudsher een typische volksbuurt. Er waren veel ambachtslieden en kleine bedrijven gevestigd. Er zijn in de 17e eeuw ook enkele hofjes gebouwd die nu rijksmonument zijn, zoals het Huiszittenweduwenhof aan de Karthuizersstraat en het Hofje De Zeven Keurvorsten aan de Tuinstraat. Aan het einde van de 20e eeuw werd het ‘hip’ om in de Jordaan te wonen. Vanaf de jaren 60 was er veel gerestaureerd. De Jordaan telt anno 2011 circa 12.670 woningen, die bijna 19.000 bewoners huisvesten.

De Montelbaanstoren (27 en 42 km)

De Montelbaanstoren is een verdedigingstoren uit 1516. De toren heeft als bijnaam Malle Jaap, omdat de klokken ooit op onregelmatige tijden spontaan begonnen te spelen. In 1606 verloor de toren zijn verdedigingsfunctie. Er werd toen een sierbekroning in renaissance-stijl op geplaatst, ontworpen door stadsbouwmeester Hendrick de Keyser. De Montelbaanstoren werd daarmee 48 meter hoog. In de toren kwam een uurwerk plus enkele luidklokken. In 1610 zakte de toren, die gefundeerd is op plaggen, scheef. Hij moest toen worden rechtgetrokken. In 1852 dreigde de toren te worden gesloopt, maar in 1878 werd het Stadswaterkantoor erin gevestigd. In 2006 vertrok het Stadswaterkantoor naar een nieuwe locatie en werd de toren grondig gerestaureerd. Sinds 2014 is er een bedrijf in de toren gevestigd.

Nieuwendammersluis (27 en 42 km)

De historische schutsluit was oorspronkelijk een zeesluis in de Nieuwendammerdijk, die deel uitmaakte van de Waterlandse Zeedijk en de Noorder IJ- en Zeedijk. De sluis heeft houten puntdeuren, wordt met de hand bediend en wordt beheerd door het waterschap.

De ‘kapel’ van Durgerdam (42 km)

Het in 1687 door brand verwoeste Durgerdam werd geheel herbouwd. Sindsdien bepaalt het oude dorpshuis het silhouet en kreeg de bijnaam de ‘kapel’, omdat het bij gebrek aan een volwaardig kerkgebouw diende als kerk. De ‘kapel’ diende ook als voormalig raadhuisje en school aan de haven.

De toren en kerk van Ransdorp (42 km)

De toren is 32 meter hoog en werd gebouwd tussen 1502 en 1542 in Gotische stijl naar een ontwerp van Jan Poyt. In 1542 was het geld op, zodat het niet meer mogelijk was om de torenspits te bouwen. De aanpalende kerk is van latere datum; de oorspronkelijke ging in 1615 verloren door brand als gevolg van een blikseminslag. De toren en de kerk werden tussen 1936 en 1938 gerestaureerd. De toren deed tijdens de tweede wereldoorlog dienst als uitkijkpost voor de Duitsers. Het kerkgebouw werd in 2006 door Stadsherstel Amsterdam gerestaureerd. De grafzerken in de vloer, de preekstoel, het doophek, het kerkorgel en de kroonluchter zijn bewaard gebleven. De kerk van Ransdorp is sinds 2021 stempelpostlocatie van de Pink Ribbon Dam tot Dam Wandeltocht. 

Het Darwinpark (10 km)

Het naar Charles Darwin genoemde park is rond 1970 ontstaan. Het oorspronkelijke ontwerp was niet erg succesvol: het park was een doorgangsgebied. Sinds 2000 is het Darwinpark grondig gerenoveerd en qua karakter sterk veranderd. Het zuidelijke deel van het Darwinpark staat in het teken van natuur en educatie: een schooltuinencomplex, de kinderboerderij Darwinpark, natuurmuseum E. Heimans, het biologisch lescentrum. Daarnaast zijn er langs het noord-zuidpad vier thematuinen (bostuin, moerastuin, grastuin en watertuin) met kunstwerken, ontworpen door Kees Bierman. Verder zijn er jeu de boulesbanen en een beweegplek voor ouderen.

Dr. J.M. den Uylbrug (10, 20, 27 en 42 km)

De in 1990 geopende basculebrug over de Zaan is vernoemd naar Joop den Uyl. Nadat de industrie wat was weggetrokken, en het gebied meer als woongebied werd gebruikt is de Den Uylbrug gebouwd. Op de brug staat een monument van Jan Wolkers ter nagedachtenis aan Joop den Uyl.

Blauwe Huis (10, 20, 27, en 42 km)

Claude Monet, de wereldberoemde Franse schilder en grondlegger van het Impressionisme, bracht in 1871 een bezoek van 4 maanden aan Zaandam. Hij legde de Zaanstreek van voor de industriële revolutie vast in 25 impressies, met name rond de Dam en sluis. De Pink Ribbon Dam tot Dam Wandeltocht gaat langs een van zijn meest bekende Zaanse werken, Het Blauwe Huis op de Hogendijk 78, in april dit jaar teruggebracht in de oorspronkelijke blauwe kleur zoals Monet die waargenomen heeft. Iets verderop langs de Hogendijk zie je de Monettuin, aan de straatzijde voorzien van een viertal grote reproducties van Monet’s Zaanse Impressies. Voor meer info: www.monetinzaandam.nl.

Czaar Peterhuisje (10, 20, 27, en 42 km)

Het Czaar Peterhuisje in het centrum van Zaandam is het oudste houten huis van de Zaanstreek. In de zomer van 1697 verbleef tsaar Peter de Grote hier enige tijd om het scheepstimmervak te leren. De roem van de Nederlandse scheepsbouw, met Zaandam als belangrijkste centrum, was zelfs tot in Rusland doorgedrongen. Vele Russische en Nederlandse gasten, waaronder Gorbatsjov en Vladimir Poetin, hebben het huis, dat nu een museum is, bezocht. Het huis bevat o.a. een dodenmasker van de tsaar, een buste van Koningin Anna Paulowna en attributen die aan de Zaanse scheepsbouw herinneren. Speciaal voor deelnemers aan de Pink Ribbon Dam tot Dam Wandeltocht opent het museum vrijblijvend haar deuren.

Sluizencomplex Zaandam (10, 20, 27, en 42 km)

In het hartje van Zaandam ligt een sluizencomplex met accijnshuisjes. In de 14de eeuw was hier slechts één dam in de Zaan waar schepen over werden getrokken. Later in de 17de en 18de eeuw kreeg de dam sluizen. Van de twee huidige sluizen heeft, sinds afronding van de renovatiewerkzaamheden, de kleinste sluis haar oorspronkelijke naam weer terug gekregen, de 'Hondsbossche sluis'. De sluis is gebouwd in 1544  en in 1722 vergroot tot de huidige afmetingen. De huidige grote sluis heet de Wilhelminasluis en dateert van 1903. Deze oude komsluis is recent vervangen door een nieuwe moderne schutsluis.